चम्बा जिल्ला

विकिपिडिया, एक स्वतन्त्र विश्वकोशबाट
चम्बा जिल्ला
माथि-बायाँबाट घडीको दिशामा: लक्ष्ना देवी मन्दिर, भरमौर, खज्जियारको घासको मैदान, साच पास, मणिमहेश ताल, डलहौजी नजिकको पहाड
हिमाचल प्रदेशमा स्थानको अवस्थिति
हिमाचल प्रदेशमा स्थान
देश भारत
राज्यहिमाचल प्रदेश
मुख्यालयचम्बा
क्षेत्रफल
 • जम्मा६५२२ किमी (२५१८ वर्ग माइल)
जनसङ्ख्या
 (सन् २०११)
 • जम्मा५१९०८०
 • घनत्व८०/किमी (२१०/वर्ग माइल)
समय क्षेत्रयुटिसी+०५:३० (भारतीय मानक समय)
वेबसाइटhttp://hpchamba.nic.in/

चम्बा जिल्ला भारतको हिमाचल प्रदेशको उत्तरपश्चिमी जिल्ला हो, जसको मुख्यालय चम्बा सहरमा रहेको छ। डलहौजी, खज्जियार र चुरा उपत्यकाका सहरहरू उत्तरी भारतका मैदानी क्षेत्रका मानिसहरूका लागि लोकप्रिय र छुट्टी मनाउने ठाउँहरू हुन्।

जनसाङ्ख्यिकी[सम्पादन गर्नुहोस्]

भारतको सन् २००१ को जनगणना अनुसार चम्बा जिल्लाको जनसङ्ख्या ५,१९,०८० रहेको छ, जुन लगभग केप भर्ड राष्ट्रको बराबर छ। यसले यसलाई भारतमा ५४४औँ स्थान (कुल ६४० मध्ये) प्रदान गर्दछ। यस जिल्लाको जनघनत्व ८० प्रति वर्ग किलोमिटर (२१०/वर्ग माइल) रहेको छ। सन् २००१-२०११ को दशकमा यसको जनसङ्ख्या वृद्धिदर १२.५८% थियो। चम्बामा प्रति १० पुरुषमा ९८९ महिलाको लिङ्ग अनुपात रहेको छ भने साक्षरता दर ७३.१९% रहेको छ। जनसङ्ख्याको ६.९६% सहरी क्षेत्रमा बस्थे। अनुसूचित जाति र अनुसूचित जनजातिहरू क्रमशः २१.५२% र २६.१०% थिए।[१]

यस जिल्लाका अधिकांश मानिसहरू हिमाचली समूहका स्थानीय भाषाभाषीहरू हुन्। यसमा मुख्यतया चम्बेली (सन् २०११ को जनगणनामा २३ प्रतिशत जनसङ्ख्याले प्रतिवेदन गरेको पहिलो भाषा), गद्दी वा भरमौरी (२२ प्रतिशत), चुरही (१४ प्रतिशत), पाङवाली (३.५ प्रतिशत) र भतेली (२.९ प्रतिशत) पर्दछन्। बोलिने अन्य भाषाहरू हिन्दी (२.९%), गुजरी (१.९%), कश्मीरी (१.३%) र पन्जाबी (१.१%) हुन्।[२]

सन्दर्भ सामग्रीहरू[सम्पादन गर्नुहोस्]

  1. "District Census Handbook: Chamba", censusindia.gov.in, Registrar General and Census Commissioner of India, २०११। 
  2. Eberhard, David M.; Simons, Gary F.; Fennig, Charles D., सम्पादकहरू (२०१९), "India – Languages", Ethnologue (22nd संस्करण), SIL International।